Жороо үгэнүүд
Чигчи. Амар мэндүүшки, хүбүүд-басагадуушки, весёлые воробушки! Сайн байнуут, мальчишки-хүбүүд, улаан хасартай шубууд!
Тээ тэндэ
Тээ мэндэ
Тэхэ, хуса мүргэлдөө,
Тэһэ биса һүгэлдөө.
Гүүглэй. Сайн байн уу, радио сонсогшод! Мэндэ амар, Чигчи!
Тээ тэндэ
Тээ мэндэ
Тэдэниие би харааб,
Тэндэһээнь ши туугааш!
Чигчи. Амар мэндэ-э, багша! Үшөө дахин хойноһоомни дабтагты бушуухан! (вместе.)
Тээ тэндэ
Тээ мэндэ
Тэхэ, хуса мүргэлдөө,
Тэһэ биса һүгэлдөө.
Гүүглэй. Үшөө хурдан! Вместе и раз!
Тээ тэндэ
Тээ мэндэ
Тэхэ, хуса мүргэлдөө,
Тэһэ биса һүгэлдөө.
Чигчи. Еще быстрее! Үшөө хурдан! Не оставайте, багша!
Тээ тэндэ
Тээ мэндэ
Тэхэ, хуса мүргэлдөө,
Тэһэ биса һүгэлдөө.
Гүүглэй. Слишком медленно! Үшөө хурдан, Чигчи!
Тээ тэндэ
Тээ мэндэ
Тэхэ, хуса мүргэлдөө,
Тэһэ биса һүгэлдөө.
Чигчи.
Тээ тэндэ
Тээ мэндэ
Тэдэниие би харааб,
Тэндэһээнь ши туугааш!
Гүүглэй. Зай, болоо, зогсоё! Дыхалкамни һалаа! Шимни юундэ гэнтэ жороо үгэнүүдтэ орошоо юмши?!
Чигчи. Дүү басаган Наран-Гэрэлни намда заажа үгөө. Энээхэн жороо үгэнүүдээр Дэр-Дэрээхэн хүгшэнтэй хаялсаабди гэжэ хөөрөө дүүмни.
Гүүглэй. Наран-Гэрэл дүүшни олон юумэндэ һуража байнал зүүдэндээ. Тэрэ Дэр-Дэрээхэн хүгшэнтэй нэгэ уулзажа танилсаха байгаа.
Чигчи. Бишье баһа уулзаа һаа гэжэ бододог болонхойб. Интересно, как выглядит эта бабулька Дэр-Дэрээхэн? Наверное, она такая старенькая-престаренькая как горелая лепёшка. А голос у нее трескучий, как у старой калитки.
Гүүглэй. Как знать, может она совсем не такая, как ты представляешь. Может она круглолицая, веселая бабулька, хохотушка и болтушка?
Чигчи. Точно! Наран-Гэрэл так здорово её подражает во сне. То хохочет, то начинает весело болтать всякую чепуху.
Гүүглэй. Хэн мэдэбэ, хайшаа байһаниинь.
Чигчи. Наран-Гэрэлни буряадаараа олон жороо үгэнүүдые һуража абаба, олон таабаринуудыешье намда таадаг болонхой. Танда таабари таахам гү? Загадки Вам загадать?
Гүүглэй. Загадывай. Таабаринуудые тааха дуратайшуул бии гү? Наашаа бологты, дүтэлэгты! Хамта таалсая! Бүдем вместе разгадывать загадки!
Чигчи. Итак, слушайте загадки от бабушки Дэр-Дэрээхэн! Дэр-Дэрээхэн хүгшэнэй таабаринууд, таагты!
Сагаан тахяа
Ногоон һүүлтэй?
Гүүглэй. Так-так-так...сагаан тахяа... сагаан тахяамнай ородоороо юун бэлэй, Чигчи?
Чигчи. Сагаан тахяа ородоор белая курица.
Гүүглэй. Ногоон һүүлтэй гэхэдээ, юун гэнэб ородоороо?
Чигчи. Ногоон һүүлтэй ородоороо с зеленым хвостиком гэнэ.
Гүүглэй.
Сагаан тахяа,
Ногоон һүүлтэй?
Белая курица с зеленым хвостиком? Думаю, что это…сагаан курица, ногоон хвостик? Ногоон һүүл – зеленый хвост. У кого бывает зеленый хвост? У петуха. У крокодила. Петух – эрэ тахяа. Крокодилнай буряадаар юун гэдэг юумэ?
Чигчи. Би мэдэхэб. Крокодил монголоор матар гэдэг. Гууглэй багша, та великий и всезнающий ГУГЛ орожо хараха байгаа губта. Гугл соо крокодил матар гээд байна. Энэ бэшээтэй байна, харана гүт!
Гүүглэй. Харанаб, Чигчи. Би өөрөө ГУГЛ соо орожо хараа бэлэйб. Буряад хэлэндэ крокодил гэжэ үгэ үгы байхадань монгол хэлэн дээрэ олдобо. Крокодил гэжэ үгэ хамаагүй матар гэжэ хэлэжэ болоно. Юун бэ гэхэдэ, монгол хэлэн буряад-монголшуудай үндэһэн хэлэн ха юм.
Чигчи. А, я понял. Если в бурятском языке нет перевода каких-то слов, то можно использовать монгольский перевод. Ребята, а знаете почему можно так делать. Да потому-что бурятский язык относится к общемонгольской языковой группе.
Гүүглэй. Это тоже будет правильно. Используйте монгольские переводы и все будет правильно.
Сагаан тахяа,
Ногоон һүүлтэй?
Я отгадал загадку. Это лук! Һонгино!
Чигчи. Правильно, һонгино!
Гүүглэй. Давай, следующую загадку, Чигчи!
Чигчи.
Хазаха аматай,
Залгиха хоолойгүй.
Гүүглэй.
Хазаха аматай,
Залгиха хоолойгүй.
Хазаха аматай...хазаха – кусать. Аматай, аман – рот. Кусачий рот, что ли?
Чигчи. Да, у него кусачий рот. Хазаха аматай.
Гүүглэй. Залгиха хоолойгүй – но не может проглотить. Залгиха – глотать, хоолой-горло, хоолойгүй – нет горла. Это значит, кусается, но не глотает.
Чигчи. Кусается, но не ест.
Гүүглэй. Сытый крокодил. Садхалан матар!
Чигчи. Ха-ха-ха! Нет, не угадали. Матар бэшэ.
Гүүглэй. Ладно, Чигчи, не угадал. А давай-ка, нашим радиослушателям дадим задание отгадать эту загадку к следующей нашей передаче.
Чигчи. Договорились.
Гүүглэй. Итак, ребята, в следующий раз встретимся и продолжим разгадывать загадки от бабушки Дэр-Дэрээхэн.
Чигчи. Дэр-Дэрээхэн хүгшэнэй таабаринуудые таажа наадахабди. Уулзатараа баяртай, хүбүүд-басагад!
Гүүглэй. Баяртай, хүндэтэ манай радио сонсогшод!
Гараhан дамжулганууд
Гараhан дамжулганууд