Дэр-Дэрээхэн хүгшэн
Чигчи. Мэндэ амар, үхибүүд, басагад-хүбүүд! Мэндэ амар, Гүүглэй багшаа!
Гүүглэй. Амар мэндэ-э, нүхэр Чигчи! Дүү басаган Наран-Гэрэлшни сэсэрлигтээ ябаһаар гү?
Чигчи. Сэсэрлигтээ ябаһаар! Сэсэрлиг гэжэ үгэ мэдэхэ болоо. Садик буряадаар юун бэ гэжэ һурахада, – сэсэрлиг гэжэ харюусадаг.
Гүүглэй. Зай, үшөө юун гэжэ һурганабши дүү басагаяа?
Чигчи. Наран-Гэрэл дүүхэймни һэримсээрээ, я проснулась – би һэреэб, – гэжэ дуугардаг. Үшөө хэлэдэг: Би унтарияа заһааб. Энэ минии зөөлэн дэрэ – это моя мягкая подушка. Минии дэрэ минии нүхэр – моя подушка, моя подружка Дэр-Дэрээхэн! Энэ минии хүнжэл – это моё одеяло. Минии хүнжэл – минии гэр. Моё одеяло – мой домик. Энэ минии орон – это моя кровать. Минии орон – минии үльгэрэй нютаг. Моя кровать – моя сказочная страна, гэдэг.
Гүүглэй. Дүүшни өөрөө үльгэр зохёоно гү?
Чигчи. Үльгэршэ гээшэнь аргагүй!
Гүүглэй. Зай теэд, үшөө ямар юмэндэ һурганабши дүүгээ?
Чигчи. Үшөө уржадар нэгэ һонин юумэ хэлэжэрхибэ, – моя подушка этой ночью сказку рассказала. Подушку мою зовут бабушка Дэр-Дэрээхэн. Бабушка Дэр-Дэрээхэн знает много разных историй. Я с ней говорю по бурятски, потому что другого языка она не понимает.
Гүүглэй. Яагаа һонин юм бэ! Наран-Гэрэл дүүшни дэрэ-подушкатаяа хөөрэлдэдэг болошобо гү!
Чигчи. Теэд, сказочница, выдумщица, фантазерка! Элдэб юумэ зохёожо һуудаг, энеэдтэй гээшэнь! Үглөө бүри шэнэ үгэнүүдые дуугаржархидаг. Жэшээнь, мүнөө үглөөгүүр чисто буряадаар, – минии Дэр-Дэрээхэн намда һонин үльгэрнүүдые һүниндөө хөөрэдэг, – гэжэ хэлэбэ. Ну, типа, моя подружка Дэр-Дэрээхэн, так она подушку называет, рассказывает мне интересные сказки. – Намтай буряадаар дуугардаг. Буряадһаа бэшэ ондоо хэлэ мэдэдэггүй. Буряад хэлэндэ һургадаг минийиДэр-Дэрээхэн, – гэбэ дүү Наран-Гэрэлни.
Гүүглэй. Ямар үльгэр хөөрэжэ үгэһэниие хөөрэжэ үгыш, Чигчи!
Чигчи. Зай, хөөрэжэ туршаһуу. Км-км!
Арын тэрэ нуур –
Аргагүй томо нуур.
Абдарай тэрэ нюур –
Алаггүй хүрин нюур, – гэжэ мүнөө үглөөгүүр орон дээрээ һуугаад хөөрэбэ. Хаанаһаа, хэнһээ иимэ юумэ дуулаабши, – гэжэ һурахадамнай, – Дэр-Дэрээхэн хөөрэжэ үгөө, – гэжэрхибэ.
Гүүглэй.
Арын тэрэ нуур –
Аргагүй томо нуур.
Абдарай тэрэ нюур –
Алаггүй хүрин нюур.
Чигчи.
Арын тэрэ нуур –
Аргагүй томо нуур.
Абдарай тэрэ нюур –
Алаггүй хүрин нюур.
Һонин бэзэ, багша!
Гүүглэй. Яагаашье һонин ушар юм, Чигчи! Дүү басаганшни үльгэршэ нүхэртэй болошобо ха юм!
Чигчи. вот такая у нее подружка-подушка Дэр-Дэрээхэн.
Абын хүл дээрэ
Эжын хара даха.
Эжын хүл дээрэ
Абын хара даха, – гэжэ һүниндөө зүүдэн соогоо бүбэнэжэ хэбтээ лэ. Эжы аба хоёр сошонги унтариһаа бодожо шагнажа һуугаа лэ.
Гүүглэй.
Абын хүл дээрэ
Эжын хара даха.
Эжын хүл дээрэ
Абын хара даха.
Чигчи. Бишье баһа айшоод хэбтээб. Ямар хара даха тухай дуугараа гээшэб Наран-Гэрэл дүүмни? Али һүниндөө харада даруулаа гээшэ гү, багша?
Гүүглэй. Одоошье бү мэдэе, юун гэхэеэ зүүдэлжэ байгаа гээшэб дүүшни?
Чигчи. Анхаралтайгаар шагнажа абыт, юун гэжэ, ямар юумэ дуулгаа гээшэб маанадта Наран-Гэрэл!
Абын хүл дээрэ
Эжын хара даха.
Эжын хүл дээрэ
Абын хара даха.
Гүүглэй.
Абын хүл дээрэ
Эжын хара даха.
Эжын хүл дээрэ
Абын хара даха...
Бишье ойлгожо яданаб, Юун гэжэ дуугараа юм дүүтнай!
Чигчи. Может, шифровка?! Тайный сигнал? Пароль?
Гүүглэй. Нюусашье боложо магадгүй!
Чигчи. Тиижэ байтараа Наран-Гэрэлнай нюдэнүүдээ бэлтысэ нээгээд, бүдүүн хоолойгоор бүбэнэбэ, –
Талын тарбаган –
Тарган тарбаган,
Тарбаган табараа,
Табанһаа таһараа.
Эжы аба хоёрной айһандаа шүдөө даржагануулжа хажуудань һуубад. Миниишье баһа бэеэрни мурашканууд гүйжэ, арһамни гусинэ кожа боложо, тархинаймни үһэн гозойжо бодошоо бэлэй. Мүнөөшье болотор гозойһон зандаа, харана гүт!
Гүүглэй. Харана-харана. Ай-бурхан! Тархи дээрэшни дикобраз һуужа байһан шэнги болошоод байнаш!
Чигчи. Нээрээ гү?
Гүүглэй. Натуральный дикобраз! Или ёжик!
Чигчи. Заряа! Ёжигнай заряа бэшэ аал буряадаараа?
Гүүглэй.
Талын тарбаган –
Тарган тарбаган,
Тарбаган табараа,
Табанһаа таһараа.
Юун гэнэ гээшэ даа Наран-Гэрэл дүүшни? Энэшни урданай буряадай жороо үгэнүүд бэшэ аалам?
Чигчи. Скороговорки бурятские что ли?
Гүүглэй. Ага, жороо үгэнүүд! Минии бодолгоор Наран-Гэрэл дүүшни зүүдэндээ Дэр-Дэрээхэн шабгансатай уулзажа, буряад хэлэ үзэнэ гэжэ ойлгобоб!
Чигчи. Во сне изучает бурятский язык что ли?! Фантастика! Зүүдэн соогоо буряад хэлэ үзэнэ дүү басагамни! Багша, үглөөдэр таанадтаа үшөө һонинтой ерэхэб. Хүлеэжэ байгаарайт!
Гүүглэй. Зай, уулзатараа, Чигчи! хүндэтэ радиосонсогшод, уулзахабди, баяртай!
Чигчи. Баяртай, хүбүүд-басагад! Һүниндөө зүүдэндээ Дэр-Дэрээхэн хүгшэнтэй уулзажа, танилсажа, олон үльгэрнүүдые шагнажа абаарайт! Пока!
Гараhан дамжулганууд
Гараhан дамжулганууд